انواع مختلفی از مواد شیمیایی در پردازش و تولید در مقیاس صنعتی، به عنوان مواد تشکیل دهنده، واکنش دهنده، حلال، شناساگر، بافر یا کاتالیزور استفاده می شود. پنج مورد از رایج ترین مواد شیمیایی صنعتی عبارتند از: اسید سولفوریک، هیدروکسید سدیم، نیتروژن، پروپیلن و اتیلن.
فروش مواد شیمیایی صنعتی برای تولید بسیاری از کالاهای صنعتی مورد تقاضا مانند فرآورده های نفتی ، پلاستیک، جوهر، رنگ، چسب، لوازم آرایشی و صابون استفاده می شود. این محصولات می توانند مستقیماً توسط مصرف کنندگان استفاده شوند یا توسط صنایع برای ایجاد سایر محصولات نهایی پردازش شوند.
محصولات مصرفی قبل از اینکه برای توزیع در بازار به عمده فروشان و خرده فروشان فروخته شوند، تحت فرآیندهای متعددی قرار می گیرند. به عنوان مثال، حتی در مرحله بسته بندی، بسیاری از محصولات نیاز به افزودن مواد شیمیایی خاصی مانند جاذب رطوبت دارند.
مواد شیمیایی صنعتی چیست ؟
مواد شیمیایی صنعتی موادی هستند که برای استفاده در فرآوری صنعتی مواد شیمیایی تولید می شوند. برخی از آنها فقط در فرآیندهای تولید صنعتی استفاده می شوند اما بسیاری دیگر به عنوان مواد تشکیل دهنده در محصولات تجاری در بازارهای مصرفی استفاده می شوند. کلاس مواد شیمیایی صنعتی گسترده است.
مواد شیمیایی صنعتی به طور کلی بر اساس کاربردهای آنها طبقه بندی می شوند. در اینجا چند نمونه از این دسته بندی های عمومی آورده شده است:
- واکنش دهنده ها
- حلال ها
- روان کننده ها
- رنگ
- پوشش ها
- رنگ ها
- تثبیت کننده ها
- جوهر
- ماستیک
- روان کننده ها
- ضد احتراق
- عطرها
- هادی ها و عایق ها
قرار گرفتن در معرض انواع خاصی از مواد شیمیایی صنعتی می تواند برای انسان و سایر موجودات مضر باشد. برخی از مواد شیمیایی حتی ممکن است باعث واکنش های آلرژیک خود ایمنی یا باعث سرطان شوند. بسیاری از مواد شیمیایی صنعتی خورنده، قابل اشتعال و سمی هستند، بنابراین رعایت نکات ایمنی و پوشیدن لباس های مخصوص هنگام دست زدن به آنها ضروری است.
کاربرد مواد شیمیایی صنعتی
مواد شیمیایی صنعتی کاربردهای زیادی دارد از مواد شیمیایی کشاورزی گرفته تا محصولات غذایی و دارویی که می توان به موارد زیر اشاره کرد :
مواد شیمیایی کشاورزی و دامپزشکی
- کشاورزی، از جمله محصولات باغبانی خانگی
- آفت کش ها، از جمله محصولات خانگی مانند دافع حشرات، اسپری های حشره کش و علف کش ها
- مواد شیمیایی ضدعفونی کننده استخر مانند هیپوکلریت سدیم، برومید سدیم و جلبک کش ها
- دامپزشکی، غذای حیوانات خانگی و خوراک دام
کالاهای درمانی و دارویی
- دستگاه های پزشکی از جمله ضدعفونی کننده ها و دستگاه های تشخیص آزمایشگاهی (IVD)
- داروهایی از جمله داروهای تجویزی، بدون نسخه و داروهای مکمل
- محصولات ضد آفتاب
- مواد ضدعفونی کننده
محصولات غذایی
- غذا برای انسان
- افزودنی های غذایی
انواع مواد شیمیایی صنعتی
از سوی دیگر، مواد شیمیایی ویژه بر اساس نیازهای خاص مشتری سفارشی می شوند. برخی از نمونههای مواد شیمیایی تخصصی عبارتند از چسبها، درزگیرها و مواد شیمیایی الکترونیکی. دو بخش وسیع صنایع شیمیایی را می توان بر اساس محصولاتشان به دسته های دیگر تقسیم کرد. شش صنعت برتر شیمیایی به شرح زیر است:
صنایع شیمیایی غیر آلی و آلی | مواد شیمیایی معدنی شامل اسیدها، قلیایی ها، نمک ها و مواد شیمیایی وابسته هستند. در این میان صنعت مواد شیمیایی آلی شامل انواع مختلفی از داروهای مصنوعی و طبیعی و همچنین آنتی بیوتیک ها می شود. |
صنعت کود | کودها می توانند ارگانیک یا معدنی باشند اما کاربرد آنها یکسان است.کشت گیاهان با ارزش کشاورزی و تجاری مانند غلات. |
پالایشگاه ها و صنایع نفت | بنزین، گازوئیل، نفت سفید و بوتان رایج ترین و مهم ترین فرآورده های نفتی تصفیه شده هستند. آنها عمدتاً از طریق فرآیند تقطیر از نفت خام استخراج می شوند. |
صنعت آفت کش | مانند کودها، آفت کش ها می توانند ارگانیک یا معدنی باشند. آنها معمولاً در صنعت کشاورزی برای از بین بردن موجودات آفاتی مانند حشرات و علف های هرز که به محصولات کشاورزی آسیب می رسانند استفاده می شوند. |
صنعت آبکاری و عملیات حرارتی | شامل تولید انبوه جواهرات آبکاری شده طلا و نقره و همچنین روکش کروم فولاد ضد زنگ برای موتورسیکلت ها می شود. |
صنایع روغن هیدروژنه و صابون | سورفکتانت ها و امولسیفایرهای تولید شده توسط این صنایع از رایج ترین آلاینده های آب هستند. آنها می توانند نه تنها بر شرب آب، بلکه بر سلامت خاک نیز تأثیر بگذارند. |
مواد شیمیایی صنعتی پرمصرف
پرکاربردترین مواد شیمیایی صنعتی عمدتاً به عنوان شناساگر، کاتالیزور و حلال استفاده می شود که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اسید سولفوریک
اسید سولفوریک یک اسید قوی است که دارای فرمول شیمیایی H2SO4 است. این تقریباً در همه جا در صنعت وجود دارد زیرا در یک یا چند فرآیند صنعتی درگیر است. یکی از کاربردهای اصلی اسید سولفوریک در تولید اسید فسفریک است که یک عنصر کلیدی در کودهای شیمیایی است. کاربرد اصلی دیگر آن به عنوان یک معرف برای بسیاری از فرآیندهای شیمیایی، از جمله تولید دارو و سایر محصولات دارویی است. اسید سولفوریک همچنین برای پردازش فلزاتی مانند مس و تمیز کردن فولاد بسیار مهم است.
هیدروکسید سدیم
هیدروکسید سدیم یک باز قوی با فرمول شیمیایی NaOH است. عمدتاً در ساخت صابون، منسوجات، مواد شوینده و کاغذ استفاده می شود. هیدروکسید سدیم نیز یک عامل تمیز کننده صنعتی محبوب است.
نیتروژن
نیتروژن یک عنصر حیاتی در تولید کودها، رنگها و مواد منفجره است. در شکل مایع، نیتروژن نقش مهمی در تحقیقات پزشکی و بیولوژیکی دارد. در صنعت الکترونیک نیز بسیار مهم است.
پروپیلن
پروپیلن یک گاز هیدروکربنی در دمای اتاق با فرمول شیمیایی C3H6 است. در غیر این صورت به عنوان پروپن و / یا متیل اتیلن شناخته می شود، به طور طبیعی از طریق فرآیند تخمیر تولید می شود. پروپیلن همچنین از سوخت های فسیلی استخراج می شود و به عنوان ماده اولیه برای ساخت محصولات مختلف لاستیکی و پلاستیکی استفاده می شود.
اتیلن
اتیلن یک هیدروکربن دو پیوند با فرمول شیمیایی C2H4 است که به طور طبیعی توسط گیاهان به عنوان هورمونی که مسئول رسیدن میوه است تولید می شود. در صنعت، در جوشکاری فلزات و به عنوان یک عنصر در تولید پلیمر استفاده می شود.
نتیجه گیری
مواد شیمیایی صنعتی در فرآیندهای مختلف صنعتی، چه به عنوان یک ماده در تولید محصولات و چه به عنوان یک معرف برای واکنش های شیمیایی استفاده می شود. مواد شیمیایی صنعتی را می توان با توجه به کاربرد اولیه آنها به انواع مختلفی طبقه بندی کرد. نمونه هایی از پنج ماده شیمیایی رایج صنعتی عبارتند از: اسید سولفوریک، هیدروکسید سدیم، نیتروژن، پروپیلن و اتیلن.